دفتری از مجموعه «شخصیت‌های مانا» سوره مهر، به بازنمایی زندگی علمی و آثار دکتر حسین محبوبی‌اردکانی اختصاص دارد. این اثر که می‌توان آن را شاخص‌ترین یادمان محبوبی قلمداد کرد، توسط هوشنگ خسروبیگی تألیف شده است. مؤلف در دیباچه خویش بر این اثر، در باب مکانت علمی و پژوهشی آن دانشی مرد و محتوای اثر خویش، چنین آورده است:
«هنگامی که دانشجوی دوره کارشناسی رشته تاریخ بودم، با نام دکتر حسین محبوبی‌اردکانی آشنا شدم. او با نگارش کتاب تاریخ مؤسسات تمدنی جدید در ایران، برای اهل تاریخ نامی آشنا بود. مطالب مجلد اول این اثر، دقت، جامع‌نگری و وسواس علمی دکتر محبوبی‌اردکانی و نیز اشراف او به بسیاری از تاریخ ایران دوره قاجار، برای یک دانشجوی رشته تاریخ بسیار جالب بود و می‌توانست الگو باشد. در آن دوره در کارهای اولیه پژوهشی خود از این اثر بهره‌ها بردم. اما شناخت زندگی و شخصیت دکتر محبوبی، تقریباً در حد همان مقدمه آن اثر باقی ماند. چند سال بعد با انتشار تعلیقات دکتر محبوبی‌اردکانی بر کتاب المآثر و الآثار اثر اعتمادالسلطنه، به عنوان مجلد دوم این اثر با توانمندی این پژوهنده دانشمند و محقق کم‌نظیر تاریخ قاجار، بیشتر آشنا شدم. سال‌ها بعد هنگامی که از سوی حوزه هنری، تدوین زندگینامه مرحوم دکتر حسین محبوبی‌اردکانی پیشنهاد شد، به رغم مشغله‌کاری، نتوانستم آن را نپذیرم.
علاقه به پاسداشت فرهیختگان، به ویژه در حوزه مرتبط با مطالعات تاریخی و شاید خاطرات سال‌های دانشجویی، در این پذیرش سهیم بود. تصور اولیه‌ام این بود که با وجود شهرت محبوبی، بتوان مجموعه اطلاعات درخوری از زندگینامه وی به‌دست آورد. اما تواضع و فروتنی وی و بی‌اعتنایی او به شناخته شدن، موجب شده که از زندگی و آثار او، شرح یک‌جا و کامل و مجموعه مدونی تحقق نیابد. طرفه آنکه تعدد، تنوع و کثرت فعالیت‌های علمی و همکاری‌های بدون چشم داشت محبوبی با پژوهشگران و نیز پرکاری وی، موجبی دیگر بر صعوبت تدوین این مجموعه بود. از این‌رو، تلاش زیادی برای جمع‌آوری داده‌های موجود و قابل دسترس، شامل آثار محبوبی‌اردکانی، نوشته‌های همکاران و دوستداران وی، اطلاعات پژوهشگران و مصححانی که در انتشار اثر خود از وی یاری گرفته بودند، اسناد اداری مربوط به محبوبی و نیز کسب اطلاع از خویشاوندان آن مرحوم صورت گرفت که در بخش بررسی منابع به تفصیل به آن پرداخته خواهد شد. به منظور تدوین گزارش تقریباً جامعی از زندگی صاحب ترجمه، بارها وبارها جزئیات اطلاعات موجود بررسی شد. نقص برخی اطلاعات از سویی و نیز پرکاری محبوبی و تنوع و تعدد آثار و فعالیت‌های او در پشت پرده‌ای از تواضع، فروتنی و کم‌حرفی، از سوی دیگر، سختی کار را دوچندان می‌ساخت.
مجموعه حاضر در دو فصل سامان یافته است. فصل اول زندگینامه دکتر حسین محبوبی‌اردکانی از تولد، محیط خانوادگی تا زمان مرگ ایشان را دربر می‌گیرد. بخشی از این فصل نیز به منش و رفتارهای شخصی و خصوصیات اخلاقی وی اختصاص دارد. در فصل دوم توانمندی‌های علمی محبوبی و آثار علمی که وی به صورت مستقل یا با همکاری دیگران انجام داده، معرفی شده است. در ادامه این فصل، اندیشه و افکار او در حوزه پژوهش‌های تاریخی و تأثیر اقدامات او در سیر تحقیقات تاریخی در کشور بررسی شده است. در پایان نیز کوشیده شده، فهرست تقریباً کاملی از آثار و فعالیت‌های صاحب ترجمه ارائه شود.»
نظر شما